Τι δείχνει μελέτη για το ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και ποτών την περίοδο 2017-2019

Της Γωγώς Κατσέλη

«Γκάζι» πάτησαν οι ελληνικές εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών την περίοδο 2017-2019, καθώς όχι μόνο αυξήθηκαν σε αξία, αλλά «ξεκλείδωσαν» και νέες αγορές. Η μελέτη για το «Ελληνικό Αγροδιατροφικό Εμπορικό Ισοζύγιο και Ισοζύγιο Ποτών για την τριετία 2017-2019» που διενήργησε ο Παντελής Γιαννούλης, Οικονομολόγος και Μέλος του Οικονομικού ΕπιμελητηρίουΕλλάδος και Προϊστάμενος του Γραφείου Οικονομικών κι Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδος στη Στοκχόλμη, καταγράφει την πορεία των ελληνικών εξαγωγών και εισαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών, ανά χώρα και γεωγραφική περιοχή, καθώς και τα προϊόντα που δημιουργούν τα πλεονάσματα και τα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο.

Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ελλάδα:
•    αποτελεί τον 3ο μεγαλύτερο παραγωγό ελαιολάδου παγκόσμια και τον 1ο εξαγωγέα έξτρα παρθένου ελαιολάδου παγκοσμίως.
•    έχει κατοχυρώσει ήδη 273 προϊόντα ως ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΓΕ, εκ των οποίων τα138 είναι κρασιά, 10 αλκοολούχα ποτά και τα υπόλοιπα τρόφιμα.
•    καταλαμβάνει την 1η θέση πανευρωπαϊκά(2017) όσον αφορά στην εκτροφή αιγοειδών με ποσοστό 31% της συνολικής εκτροφής στα κράτη-μέλη της ΕΕ
•    καταλαμβάνει επίσης την 1η θέση πανευρωπαϊκά (2015) όσον αφορά στην παραγωγή γάλακτος από αιγοειδή και προβατοειδή με 24% του συνόλου
•    καταλαμβάνει την 7η θέση πανευρωπαϊκά στην παραγωγή τυριού
•    καταλαμβάνει την 8η θέση πανευρωπαϊκά στην παραγωγή μελιού
•    καταλαμβάνει την 4η θέση παγκόσμια στην παραγωγή χαρουπιών
•    η ελληνική κουζίνα περιλαμβάνεται στις δέκα καλύτερες κουζίνες στον κόσμο

Όπως επισημαίνεται, τα δύο στοιχεία που επηρεάζουν την πορεία του αγροδιατροφικού ισοζυγίου στην Ελλάδα είναι:
•    όσον αφορά στις εξαγωγές η επίδραση στη ζήτηση των προϊόντων που ασκεί η ελληνική ομογένεια και οι Έλληνες εργαζόμενοι στο εξωτερικό
•    όσον αφορά στις εισαγωγές η επίδραση που ασκεί το τουριστικό ρεύμα των 30 εκατομμυρίων ατόμων ετησίως.

Ο «χάρτης» των εξαγωγών και τα δημοφιλέστερα προϊόντα
Οι βασικοί διαχρονικά προορισμοί των συνολικών ελληνικών εξαγωγών στη διάρκεια της προηγούμενης 30ετίας είναι έξι χώρες: η Ιταλία, η Γερμανία, η Κύπρος, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, ενώ όσον αφορά στις γεωγραφικές περιοχές, κυριότερος εμπορικός εταίρος της Ελλάδας είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ως προς τα αγροδιατροφικά προϊόντα οι βασικές αγορές της Ελλάδας είναι οι χώρες- μέλη της ΕΕ και κυρίως οι  Ιταλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Κύπρος, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κάτω Χώρες, Γαλλία και Ισπανία, αλλά και οι ΗΠΑ, Καναδάς και Αυστραλία.

Τα κυριότερα προϊόντα τα οποία εξάγει η χώρα μας είναι τα νωπά ψάρια, λαχανικά παρασκευασμένα-διατηρημένα/κυρίως ελιές, τυριά/κυρίως φέτα, ελαιόλαδο, καρποί και φρούτα παρασκευασμένα-διατηρημένα/κυρίως κονσέρβες ροδάκινο, παρασκευάσματα διατροφής, άλλοι καρποί- φρούτα νωπά/κυρίως φράουλες και ακτινίδια, Εσπεριδοειδή, γιαούρτι, βερίκοκα-κεράσια-ροδάκινα, σταφύλια, προϊόντα αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, λαχανικά-καρποί παρασκευασμένα και τα εκχυλίσματα βύνης. Το άθροισμα της συνολικής αξίας των εξαγωγών των παραπάνω 14 προϊόντων φθάνει στα 3,594,4 δισ. ευρώ, αξία που αντιστοιχεί σε ποσοστό 10,6% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών και 64% των συνολικών εξαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών.

Αντίθετα, τα βασικότερα εισαγόμενα προϊόντα είναι: Κρέατα χοιροειδών νωπά, Τυριά/κυρίως κίτρινα τυριά π.χ. Gouda, Edam κλπ, Κρέατα βοοειδών νωπά, Σιτάρι και σιμιγδάλι, Καφές, Παρασκευάσματα διατροφής, Παρασκευάσματα για την διατροφή των ζώων, Κρέατα πουλερικών, Αιθυλική Αλκοόλη, Προϊόντα αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, Γάλα, Καλαμπόκι, Μπανάνες, Ψάρια νωπά, Πίτες από σογιέλαιο, Μαλάκια, Σοκολάτα, Ζάχαρη, Αλεύρια-σκόνες για την διατροφή των ζώων, Κουκιά σόγιας και Πατάτες. Η συνολική αξία των εισαγωγών αγγίζει τα 4,036,6 δισ. ευρώ, αξία που αντιστοιχεί σε ποσοστό 7,2% των συνολικών ελληνικών εισαγωγών και 57,2% των συνολικών εισαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών.

Τα μεγαλύτερα πλεονάσματα στο εμπορικό ισοζύγιο εμφανίζουν τα: Λαχανικά παρασκευασμένα (κυρίως ελιές), Ψάρια νωπά, Ελαιόλαδο, Καρποί-Φρούτα παρασκευασμένα/διατηρημένα/κυρίως Ροδάκινο, Καρποί-Φρούτα/κυρίως Φράουλες και Ακτινίδια), Γιαούρτι, Εσπεριδοειδή, Βερίκοκα-Κεράσια-Ροδάκινα, Σταφύλια και Λαχανικά-καρποί-φρούτα παρασκευασμένα-διατηρημένα/κυρίως ελιές, αγγουράκια, καλαμπόκι κ.ά.
Τα μεγαλύτερα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο εμφανίζουν τα προϊόντα : Κρέατα χοιροειδών,  Κρέατα βοοειδών, Καφές, Σιτάρι και σιμιγδάλι, Καλαμπόκι, Ζωοτροφές, Γάλα, Κρέατα πουλερικών, Αλεύρια για ζωοτροφές και Ζάχαρη.

Όσον αφορά στις 10 κυριότερες αγορές της Ελλάδας (Ιταλία, Γερμανία, Ην.Βασίλειο, ΗΠΑ, Κύπρο, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κάτω Χώρες, Γαλλία και Ισπανία) και στη συμβολή του εμπορικού ισοζυγίου των αγροδιατροφικών-ποτών, στο γενικό εμπορικό ισοζύγιο με την κάθε χώρα, καταγράφονται μεταξύ άλλων ότι :
-με την Ιταλία, καταγράφεται έλλειμμα στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο που φτάνει τα 1,146 δισ. ευρώ, αλλά πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο αγροδιατροφικών-ποτών στα 175,8 εκατ. ευρώ
-με την Γερμανία, παρατηρείται έλλειμμα τόσο στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο που αγγίζει τα 3,882 δισ. ευρώ, όσο και στο εμπορικό ισοζύγιο αγροδιατροφικών-ποτών στα 32,5 εκατ. ευρώ
-με το Ηνωμένο Βασίλειο, καταγράφεται πλεόνασμα στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο που φθάνει στα 40,3 εκατ. ευρώ και πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο αγροδιατροφικών-ποτών στα 211,7 εκατ. ευρώ
-με τις ΗΠΑ, καταγράφεται πλεόνασμα τόσο στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο που φθάνει στα 81,9 εκατ. ευρώ όσο και στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο που φθάνει στα 286,2 εκατ. ευρώ.

Αντίθετα, στις εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών, η αδυναμία κάλυψης της ζήτησης από την εγχώρια παραγωγή δημιουργεί ελλείμματα σε συγκεκριμένους τομείς,  όπως στα κτηνοτροφικά και γαλακτοκομικά προϊόντακαι τις ζωοτροφές, στα δημητριακά  σιτάρι και καλαμπόκι, καθώς και στον καφέ και τη ζάχαρη.

Σύμφωνα με τη μελέτη, «οι ελληνικές εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων και ποτών όχι μόνο αυξάνονται ως αξία σε ετήσια βάση, την περίοδο μάλιστα που οι ελληνικές επιχειρήσεις, είχαν να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια οικονομική κρίση του 1997-1998 και επιπλέον την ελληνική οικονομική κρίση του 2009, αλλά παρουσιάζουν και εξαιρετική δυναμική δημιουργώντας και νέους προορισμούς, καθώς πέραν της αύξησης των εξαγωγών στους κύριους προορισμούς τους, καταγράφονται και εξαγωγές π.χ. άλλα κρέατα και παραπροϊόντα τους στο Κονγκό, ψάρια στην Τυνησία και στο Μαρόκο, γάλα/κρέμα γάλακτος και σταφύλια στη Νέα Ζηλανδία, γιαούρτι στη Νορβηγία, εσπεριδοειδή στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη και στην Λιθουανία, σταφύλια στην Ινδία, βερίκοκα-κεράσια-ροδάκινα στη Λευκορωσία, καρποί και φρούτα κατεψυγμένα στην Ταϊλάνδη, ρύζι στην Ιορδανία, ελαιόλαδο στην Ιαπωνία, κρασί στην Κίνα κ.α.

Πηγή: skai.gr